Rakip (SWOT) Analizi Nedir? Nasıl Yapılır? Stratejik İpuçları!

Aklınızda bir iş fikri mi var? Yeni projeler üzerinde mi çalışıyorsunuz? Var olan işletmenizin piyasadaki konumu hakkında yeterince bilgi sahibi misiniz? İster startup şirket ister köklü bir marka olun rakip analizi hayat kurtarır! Karanlık bir yolda hedefe ulaşmak zordur; içeriğimizde size zaman kazandıracak stratejik bir yöntem sunacağız: SWOT analizi.

Dijital platformda var olmak uzun bir yolculuk. Marka veya kuruluşunuzun bu yolda sağlam bir temelde ve emin adımlarla yürümesi elbette mümkün! Peki nasıl? Rakip swot analizi ile yürüyeceğiniz yolu aydınlatabilirsiniz. İhtiyacınız olan rekabet edeceğiniz mevcut markaların artı ve eksi yönlerini iyi saptamak.

Özellikle pandemi sürecinden sonra internet dünyasının altın çağını yaşadığımız günümüz şartlarında hangi sektörden olursanız olun rakibinizin olmaması imkansız. Piyasada sarsılmaz bir konum elde etmek ve hatta rakiplerinizden bir adım önde olmak temel hedefleriniz arasında mutlaka olmalı. O halde, bu minvalde efektif bir sistem uygulamak için swot analizi nasıl yapılır sorusunu soracaksınız.

Rakip (swot) analizi yaparken sürecin başlangıcında şu sorulara kesin ve direkt yanıtlar aramanız gerekir:

• Siz kimsiniz?
• İşiniz nedir, sunduğunuz hizmetler neler?
• Hedef kitleniz kim?
• Hedef kitleniz neye ihtiyaç duyuyor?
• Rakipleriniz kimler?
• Rakiplerin sunduğu ürün ve hizmetler neler?
• Rakiplerinizin güçlü ve zayıf yönleri neler?
• Rakiplerinizin sektör içindeki başarıları neler?

İşte tam bu noktada swot analizi nedir, rekabet analizi nedir, rakip analizi nasıl yapılır gibi merak ettiğiniz tüm konular hakkında alt başlıklara ulaşabilirsiniz. Swot analizi püf noktaları ile sizleri bekliyor. Keyifli okumalar dileriz!

Rakip SWOT Analizi Nedir?

Girişimci ruhlar! İşletmenizin sahada adeta bir fırtına gibi tüm rakipleri ezip geçmesi mümkün; hayal değil! Ancak böylesine köklü başarı gerçek fedakarlık ve uzun soluklu bir nefes isteyecektir. Azim, kararlılık, düzenli ve sistematik çalışma yanı sıra doğru planlanmış swot analizi merdivenleri adım adım tırmanmanıza katkı sağlayacak önemli etmenlerdir. 

Peki, rakip analizi nedir?

Rakip analizi, sektörünüzde sizinle benzer işi yapan firmaların eksik ve avantajlı yönlerini tespit etme yöntemidir.

Rekabet analizi, rakip firmaların elde ettiği başarı ve hatalı yürüttükleri projeleri adım adım gözlemleyerek markanıza daha güvenli ve sistematik bir rota çizer. 

Böylece şirket içindeki bütünlüğün yanında sahadaki güncel gelişmelerin neler olduğu, bu gelişmeleri kurumunuza nasıl entegre edebileceğiniz veya iyi yönetilmemiş projelerden nasıl uzak duracağınız yönünde yolunuzu aydınlatan hem koruma hem de geliştirme odaklı stratejik bir araştırmadır.

Rakip Analizinin Avantajları Nelerdir?

Rakip analizi neden gerekli? Rakip analizi sağlayan şirket ile bu projeyi yürütmeyen şirketler arasında ne gibi güçlü ve zayıf yönler bulunur? Yönünüzü belirlemeden, sektördeki rakip firmaların hangi çalışmalar yürüttüğünü bilmeden karanlık bir yolda ilerlemekten farkınız kalmaz; o halde daha aydınlık bir rota ve sağlam bir temel için rakip analizi önem taşır. Peki, rakip analizi rekabet ortamında nasıl bir fark yaratır?

İşte, rakip analizi avantajlarını zihninizde canlandıracak ve bu konuya daha konforlu eğilmenizi sağlayacak en önemli püf noktaları:

• Sahadaki boşlukları ve fırsatları belirlemek,
• Pazarlama, satış ve reklam stratejileri oluşturmak,
• Ürün ve hizmet çeşitliliği sağlamak,
• Pazar trendlerini analiz etmek.

Lütfen Dikkat!

Rekabet analizinin amacı rakipler ne yapıyorsa birebir aynısını yapmak, rakip işlerini kopyalamak değildir. Rakip analizinde önemli olan firmanızın mevcut potansiyelini piyasada ortaya koyabilmek için rakiplerden farklılaşan yöntem ve çözümler bulabilmektir aynı zamanda. 

Rakibin yürüttüğü projelere karşı müşterilerin vermiş olduğu olumlu olumsuz tepkilerden yola çıkarak yeni ürün ve hizmetler sunabilirsiniz. Sektörde ayakta kalabilmek için rakipte olmayan ancak hedef kitlenin ihtiyaç duyduğu hizmetleri karşılayarak piyasadaki açığı kapatabilirsiniz.

SWOT (Rakip) Analizi Nasıl Yapılır?

Rakip analizi, öncelikle sektördeki rakiplerin neler yaptığını, hangi işlerde başarılar elde ettiğini ne gibi projelerde başarısız olduklarını enine boyuna araştırma yöntemidir. 

Şirket, kurum veya kuruluş içerisindeki iç yapılanma, birimler arası iletişim ve iş akışı sağlam olabilir; ancak rakip analizi söz konusu ise dışa dönük haber alma, araştırma ve gözlemleme aşamaları da gözden kaçırılmamalıdır. Hedefiniz zirvede ise şirket içinde bir bütün olmak yeterli değil; ilgili sektör bazında yenilik ve başarıların izinde olmak elzemdir. 

Ortak hedef kitleye hitap ettiğiniz benzer markalar ile doğal bir ekosistem oluşturduğunuzu kabul edersek, bu sistemin bir parçası siz iseniz diğer parçaları da rakiplerinizin oluşturduğunu düşünebiliriz. Her ne kadar kendi bünyenizde başlı başına bir marka dahi olsanız bu sistem içerisinde rakiplerle birlikte hareket ettiğinizden karşı tarafın güncel gelişmelerini adım adım takipte olmanız gerekmektedir. İşinizi şansa bırakmak istemiyorsanız tabii… Günümüzde sayısız yeni kuruluşun türediğini düşünürsek bu hiç de mantıksız bir fikir değil!

Mevcut konumunu garanti altına almak isteyen başarılı şirketlerin büyüme ve gelişme stratejileri arasında rakip analizi yer alır. Rakip analizi yaparken swot analizi yöntemi sıkça kullanılır; doğru planlandığında uzun vadeli getiriler sağlar.

Peki, Swot Açılımı Nedir, Swot Ne Demek?

S (Streng) = Güçlü yanlarınız nelerdir? Şirketinizin sahip olduğu avantajlar, sizin güçlü yanınızdır.

W (Weaknesses) = Rakiplerinize oranla zayıf olduğunuz yönler nelerdir? Hangi alanlarda eksik ve daha geride kalıyorsunuz?

O (Opportunities) = Fırsatlar nelerdir? İş ve büyüme fırsatları nerededir? Fırsatları keşfet!

T (Threats) = Karşınıza çıkabilecek risk faktörleri nelerdir? İlerlemenizi engelleyecek tehditler nelerdir?

Swot analizi açılımının güç, zayıflık, fırsat ve tehditler olduğunu gözlemledik. O halde, bu analizi aşağıdaki şekilde pratik olarak özetleyebiliriz:

• Güçlü Yönler
• Zayıf Yönler
• Fırsatlar
• Tehditler

Rakip Analizi ve Rekabet Analizi Arasındaki Fark Nedir?

İlk etapta her ne kadar rakip analizi ve rekabet analizi aynı kavram gibi görünse de birbiriyle ayrılan yönleri söz konusudur. Rakip analizi ile rekabet analizi arasındaki fark nedir ayırt edemediğinizde sizin için hemen açıklayalım:

Günümüz dijital cumhuriyetinde yeni bir girişim ya da tecrübe sahibi bir firma da olsanız sizinle benzer işleri yapan birileri içinde bulunduğunuz sektörde muhakkak vardır. Yer aldığınız sektör içinde rekabet etme gücünüzü ölçebilmek için rekabet analizine ihtiyaç duyarsınız. Bu aşamada rekabet analizi, rakip analizini de içine alan daha büyük bir çemberdir.

Rakip analizi ise aynı sahada yarıştığınız benzerlerinizin bütünüdür. Rakip analizini rekabet analizinin bir alt başlığı olarak değerlendirebilirsiniz.

Rekabet Analizi Çeşitleri Nelerdir?

Swot analiz yöntemine ek olarak diğer 2 farklı analiz yöntemi:

• Rakip Dizisi (Competiror Array) Yöntemi
• PEST Analizi Yöntemi

Rakip dizisi yöntemi, rakip firmanın performansını ölçmeye yararken PEST analizi; karşı tarafın politik, ekonomik, sosyal ve teknolojik başarılarını ölçerek rekabet etme yöntemidir. 

Ürün ya da hizmet sunduğunuz hedef kitleyi paylaştığınız rakiplerinizin başarılarının yanı sıra hatalı yürüttüğü projeleri tespit edip bu gibi risklere girmemeyi seçmek de bir çeşit korunma türü rekabet anlamına gelir. Aktif çözümlerin yanında bu tip pasif gözlemleri de sürdürebilirsiniz.

Hangi Alanlarda Rekabet Analizi Yapılabilir?

Ürün ve Hizmetler

Rekabet analizinin en hayati önem taşıdığı alan ürün ve hizmetlerdir. Piyasaya sunacağınız ürünün rakip firmadan ne gibi avantajları olduğu ve diğerlerine göre ne gibi farklar yaratacağı analiz edilmelidir.

Satış Oranları

Satış oranları, rekabet analizinin bir diğer ciddi faktörüdür. Özellikle e-ticaret sitelerinin rakiplerine oranla hangi dönem içerisinde ne kadar satış yaptığı ne kadar kar elde ettiği dijital ortamda analiz edilebilir.

Müşteri Memnuniyeti

E-ticaret ortamı online bir dünya üzerine kuruludur; her türlü bilgi, ürün veya hizmet saniyeler içerisinde kullanıcıya ulaştırılır. İşte bu nedenle iyi ya da kötü değerlendirmelerin, müşteri puanlarının çok kolay yayılabildiği bir mecrada sunduğunuz hizmetten müşterilerinizin ne kadar memnun kaldığını veya hangi konularda şikayetçi olduklarını analiz etmelisiniz. Müşterinin beklentisini en uygun fiyata en hızlı ve güvenli yerine getiren firmalar kazanır. Bu aşamada rakip firmaların müşterilerden şikayet aldığı ya da beğeni kazandığı alanları belirleyerek rakibin düştüğü hatalardan korunarak onların iyi yaptığı işlerin üzerine siz de +1 koyarak var gücünüzle gidebilirsiniz.

Pazarlama Stratejileri

Dijital dünya, e-ticaret siteleri için gözlem cenneti! Pazarlama stratejileri oluştururken rakip firmaların hangi dönemde ne gibi kampanyalar, indirimler yürüttüklerini takip etmelisiniz. Rakipleriniz hangi mecralarda nasıl bir reklam yöntemi belirliyor, bu gibi konuları analiz edebilirsiniz. İndirim, yeniden fiyatlandırma, kampanyalar, özel gün fırsatları gibi pek çok faktör pazarlama strajetilerine girer ve hedef kitleye ulaşmanızı kolaylaştıracak bir etmendir.

Rakip Analizi Yaparken İhtiyacınız Olacak Püf Noktaları

Rakiplerinizi analiz ederken bu süreçte fark yaratmak için ihtiyaç duyacağınız sağlam adımları sizin için derledik. Savaş sahasına çıktığınızda yeterli cephane sizi her daim koruyacaktır. Peki, rakip analizi yaparken nelere dikkat etmek gerekir? Şimdi, birlikte inceleyelim:

İşinizi Tanıyın: Biz Kimiz?

İşinizi iyi tanımak önemlidir. Vizyon ve misyonu eksiksiz belirlemek ilk ve en sağlam adımdır. Marka, ürün, hizmet politikalarınız nelerdir? Şirket içi birimlerde çalışan personel ile kapsamlı bir görüşme sağlamak, tüm detayları gerçeklikle, profesyonel bakış açısıyla ele almak rekabetin olmazsa olmaz altın kuralıdır.

Mevcut Konum Değerlendirmesi: Biz Neredeyiz?

İşinizi ve markanızı tanımlama sürecinde bir vücudun tüm organları gibi firma içi birimlere tek tek göz atmış ve ön hazırlık sağlamıştınız. Bu kez, sektör içinde firmanızın mevcut konumunu değerlendirmekle işe devam etmelisiniz. Durum analizi, sizin saha içerisinde mevcut rakiplerinizin yanında hangi konumda olduğunuzu belirlemek açısından önemlidir.

Sektörel Rekabet: Rakipten Daha Fazlası!

Bir sektörde yer alan markalar yani birbiriyle yarışan firmalar her ne kadar rekabetin temel parçaları olarak görünse de sektörü etkileyen ekonomik ve toplumsal faaliyetler, bu sektörle ilişki kuran diğer sektörler, kanun koyucular da şüphesiz rekabetin belirleyicileri arasındadır. Bu nedenle rakip analizinin de ötesinde bu gibi etmenleri göz ardı etmemek gerekir.

Hedef Kitleniz Kim, Kime Hitap Ediyorsunuz?

Müşterilerinizi tanımak, istek ve taleplerine yanıt verebilecek kapasitede olmak marka değerinizi artırır. Hedef kitlenin ihtiyaçlarına yönelik çalışmalar yapmak daha güvenli bir yöntemdir. E-ticaret başta olmak üzere tüm ticaret stratejilerinde hedef kitleye yani müşteriye rakipten daha fazla ürün satmak önemlidir. Bir adım önde olmak için müşterinizi tanımalısınız; bu minvalde anket çalışmaları ve sosyal medya araştırmalarından yararlanabilirsiniz. Sağlıklı müşteri ilişkileri ve hedef kitlenin memnuniyeti tüm kapıların anahtarıdır!

Rakiplerinizin Piyasadaki Yerini Tespit Edin

Rakip kategorizasyonu rekabet analizinde mihenk taşıdır. Aynı işi yaptığınız rakipler hangi projeyi nasıl yürütüyor? Nasıl başarılar elde ettiler? Hangi alanlarda hatalı fikirler ürettiler? Dijital platformda yani SEO başarılarında ne gibi detaylar mevcut? Rakipleriniz hangi ürünü satıyor, bu ürünleri nasıl pazarlıyor? Rakiplerinizin pazarlama, satış ve reklam projelerini bir bütünlük içinde incelemek rekabet analizinde başarıya giden yoldur. Ayrıca rakiplerinizin sosyal medya yönetimini, marka ve ürün tasarımlarını ayrıca web site tasarımlarını da inceleyebilirsiniz. Tüm detaylar sizin için değişik fikirler yaratabilir; bu malzemeleri kullanın!

Fiyat ve Pazarlama Stratejilerinizi Belirleyin

İster yeni ister köklü bir firma olun ürün fiyatlandırması her zaman değer taşır. Siz de bir müşteri olsaydınız aynı kalitede ürünü daha ucuza satan bir markayı tercih ederdiniz. Ürün kalitenizin, işlevsel özelliklerinin yanı sıra fiyatlandırma stratejisi de gözden kaçırılmamalıdır. Rakip firmanın ya da sektör içinde yürütülen pazarlama çalışmalarının an be an takibinde olmalısınız. İndirim, kampanya gibi tüm aktif süreçlerde yer almalısınız. Ürün fiyatlarını oluştururken rakiplerden örnek alan bir şema çıkarıp artı ve eksi yönlerinizi belirleyebilirsiniz.

Swot (Rakip) Analizi Neden Önemli?

İşleyen demir ışıldar atasözünden aldığımız güvenle söyleyebiliriz ki rakiplerinizin varlığı saha içerisindeki dinamiği ve enerjiyi yükseltir. 

Sadece kurumunuzun başı çektiği bir sektör düşünün, ne kadar ilerleyebilir ya da dönüşebilirdiniz? Rakiplerin sağladığı devinim ve yarış hali sizi daima ileriye yönlendirecek çözümler bulmaya sevk edeceğinden, sürdürülebilir başarının sırrını işte tam burada swot analizi ile keşfedeceksiniz!

Her ne kadar şirket içinde gerekli olan aksiyonları almış olsanız dahi piyasadaki benzer kuruluşların ne işler başardığını hangi projede ne gibi verimler elde ettiğini bilmek ve takip etmek durumundasınız. Daimi başarı için yalnızca kurum içi verim yeterli olmayacaktır; içe dönük aksiyonlar uzun vadede kalıcı bir başarı sağlamayabilir. Üstelik günümüzde sayısız yeni girişim çok geçmeden piyasada bir iz bırakmaksızın silinip gidebiliyor. 

Elbette, sizin amacınız en yukarıya adım adım ilerlemekse rakip analizi nedir ne değildir en ince detayına kadar araştırmak isteyeceksiniz. Rakip analizinin önemi, işletmenizin konumlandığı sahada çok uzun yıllar yaşamını güçlenerek sürdürmesi noktasında devreye giriyor.